Ketelbrug: nieuw bewegingswerk en CE-markering

CE-markering

Movares heeft het proces begeleid waarmee de CE-markering van de brug kon worden afgegeven. Voor Rijkswaterstaat was dit de eerste brug waarbij het complete proces is doorlopen en de hiervoor vereiste producten zijn opgeleverd. De voor de CE-markering belangrijke risicobeoordeling is positief afgerond dankzij intensieve samenwerking tussen alle bij het ontwerp betrokken disciplines, onder meer werktuigbouw, elektrotechniek en civiele techniek.

Veiligheid

Veel aandacht is besteed aan veiligheid, zowel aan veiligheid voor de weggebruikers en de scheepvaart als aan het aspect veilig werken tijdens de bouw.

In tien weken zijn de verschillende, omvangrijke werkzaamheden op de bouwplaats uitgevoerd. Op sommige momenten waren meer dan zeventig mensen gelijktijdig op werklocatie aanwezig!

Vanwege van bereikbaarheid (onderhoud en beheer) en ARBO-veiligheid zijn onder andere alle trappen en leuningen vervangen, nieuwe stalen bordessen vervaardigd, de oplegpijler en het inspectiepad zijn bereikbaar gemaakt en vluchtwegen zijn gemaakt.

Vraag van de opdrachtgever

Staalconstructiebedrijf BSB Staalbouw heeft Movares gevraagd voor de engineering van de werkzaamheden. Ook is Movares gevraagd het proces te begeleiden en de producten aan te leveren die leiden tot de CE-markering van de beweegbare brug.

Uitgevoerde werkzaamheden

Movares heeft een aanbiedingsontwerp gemaakt, gevolgd door een voorontwerp en het definitief ontwerp. Hierbij ging het om de vernieuwing van de beide brugvallen en de bewegingswerken en om het renoveren en aanpassen van de basculekelder. De twee brugvallen van de Ketelbrug hebben elk een eigen bewegingswerk. Tijdens de uitvoering heeft Movares het omgevingsmanagement verzorgd en samenhangend daarmee het vaarweg-, verkeers- en incidentenmanagementplan opgesteld.

De beperkte ruimte in de basculekelder dwong speciale maatregelen af. De ballastkisten zijn hergebruikt, vanwege de zwaardere nieuwe brugvallen verzwaard en bovendien verder van de draaias van de brug geplaatst. Hierdoor werd het mogelijk de brug via een panamakrukmechanisme aan te drijven (panamawiel met kruk en een trek-duwstang). Dit aandrijfsysteem is zeer betrouwbaar en de bruggen kunnen met dit mechanisme worden opgezet (= ‘vastzetten’ van de brug in dichte stand). De bruggen zijn via het Prinses Margrietkanaal, de sluis te Lemmer en over het IJsselmeer naar het werk gevaren en verwisseld met de oude brugvallen. Dit alles binnen één nacht.

Bijzonderheden

Omdat de keuze voor het nieuwe bewegingswerk niet was voorgeschreven in het contract hebben we een aantal varianten van bewegingswerken met elkaar vergeleken. Er is voor gekozen om de brug elektromechanisch aan te drijven volgens het kruk-drijfstangprincipe, uitgevoerd als panamakrukmechanisme. Deze aandrijfoptie werd mogelijk doordat de bestaande aandrijvingen achterop de ballastkisten waren komen te vervallen. Dit gaf ruimte om de (hergebruikte) ballastkisten één meter verder van de draaiassen van de bruggen te plaatsen. Desondanks was de ruimte voor het nieuwe bewegingswerk beperkt, zowel in de breedte- als in de lengte- en hoogterichting. Er was veel creativiteit voor nodig om tot de definitieve posities en de definitieve afmetingen van de onderdelen van het bewegingswerk te komen.

Het panamawiel is dermate groot dat deze uitsluitend door de priemsleuf in het wegdek de basculekelder kon worden binnengebracht. Met speciale constructies zijn de wielen (16 ton zwaar) vervolgens op het nieuwe betonnen bordes op ±6 m hoogte in de kelder gehesen. Omdat de panamawielen niet eenvoudig kunnen worden vervangen, zijn de wielen en de daarmee direct verbonden onderdelen berekend op een levensduur van (ten minste) 100 jaar.

Elke brugval heeft zijn eigen aandrijving die beide zijn geplaatst op een (midden)bordes in de basculekelder dat gemakkelijk en veilig bereikbaar is. De brugvallen hebben een hoofdmotor van 55 kW en een noodmotor van 7,5 kW die met een handmatig bediende koppeling kan worden ingeschakeld.

De bruggen worden met het brugbewegingswerk in dichte toestand ‘vastgezet’(= opgezet). Het schotelverenpakket in de trek-duwstangen wordt daarbij circa 15 mm ingedrukt. De eindstand van het panamawiel is daarbij zo gekozen dat bij (onbedoeld) lichten van de rem de brug opgezet blijft, hetgeen erg belangrijk is voor de veiligheid van de weggebruikers.

De aandrijving is voorzien van een centrifugaalrem om de kans op schade of hoge snelheid van het brugval te beperken, mocht de brug ooit onverhoopt in vrije val komen.

Samenwerking

Uitvoering en staalconstructie BSB Staalbouw Suameer

Installaties Cofely Nederland, Wormerveer

Betonconstructie J.J. de Vries, Sneek