Oss heeft de ambitie om te groeien naar een gemeente met 100.000 (+) inwoners met bijbehorende voorzieningen. Het spoor vormt hierin een belangrijke, maar ook belemmerende schakel. De vraag is: hoe blijft de gemeente in het licht van deze ambitie aantrekkelijk, veilig en bereikbaar? Wij hebben in nauwe samenwerking met de gemeente een verkenning van de uitdagingen en mogelijkheden rond het spoor uitgevoerd. Via een procesmatige QuickScan is er inzicht ontstaan in de knelpunten, mogelijke oplossingsrichtingen en benodigde partijen en samenwerking.
We hebben voor een procesmatige aanpak gekozen, omdat het een complex vraagstuk betreft met meerdere partijen, verschillende belangen en waarbij meedoen niet vanzelfsprekend is. In samenwerking met diverse medewerkers, bestuur en politiek vanuit Oss hebben we de meest urgente problemen gedefinieerd en zijn de eerste contouren van een ambitie neergezet.
Context: het spoor in Oss
Het spoor is in 1881 aangelegd en daarmee onderdeel van de historie van Oss. De lokale én regionale verkeersstructuur in Oss zijn verweven met het spoor en de overwegen vormen een cruciaal onderdeel van de verkeerscirculatie. Het spoor loopt dwars door de gemeente en vormt een barrière tussen Noord en Zuid. Daarnaast neemt de druk op de overwegen toe door enerzijds een toename in het spoorgebruik en anderzijds toename van het aantal inwoners en verkeersbewegingen.
Aandachtsgebieden rond het spoor
Er zijn in de gemeente meer dan 20 overwegen, waarvan een aantal nu al problematisch zijn vanwege lange dichtligtijden en een grote hoeveelheid verkeer. Dit vormt een knelpunt voor de oversteek- en bereikbaarheid en heeft ook gevolgen voor de veiligheid.
Het huidige spoor vormt een belemmering op de ontwikkelingsmogelijkheden van zowel woningbouw als industrie en goederenvervoer. Ook zijn de huidige stations sterk gedateerd en passen de stations qua functionaliteit en uiterlijk niet meer bij de huidige en toekomstige omvang en identiteit van de stad Oss.
De verkeersveiligheid op en rond overwegen zorgt voor urgentie op het spoordossier in de stad: in de afgelopen 45 jaar hebben op de overwegen 66 ongevallen plaats gevonden met 36 dodelijke slachtoffers en 23 gewonden. N.B. deze aantallen zijn is exclusief zelfdodingen (35 van 1984 – 2021).
Van knelpunten naar kansen: Oss op het juiste spoor
De situatie in Oss vraagt om robuuste en forse maatregelen. Voor de situatie in Oss zijn een aantal oplossingsrichtingen bekeken, namelijk: verhoogd spoor, verdiept spoor, meerdere onderdoorgangen van het spoor en een nieuw goederenspoor door het buitengebied tussen Berghem en Ravenstein. Van deze oplossingsrichtingen is er door het college één gekozen om verder uit te werken, aangezien deze voor Oss het grootst oplossend vermogen heeft: een verdiept spoor.
De ambitie van Oss is een lange termijnambitie, gericht op de periode van de komende 20 tot 30 jaar. Daarbij spelen er verschillende belangen van verschillende partijen op en rond het spoor in Oss. Tijdens de verkenning zijn al de eerste stappen gezet in de verbinding van de gemeente met een aantal van deze partijen. In een vervolg gaan we de verschillende belangen en agenda’s verder verkennen en samen op zoek naar een gedeelde ambitie.
Bekijk hier het resultaat van de verkenning. Met behulp van dit document wordt met de beoogde partners het gesprek opgestart over problematiek, urgentie en oplossingsrichtingen.
