Hoe kunnen we het fietsgebruik op de N225 stimuleren? Dat was de uitdaging in de prijsvraag: ‘het fietspad van de Toekomst’ van de provincie Utrecht. Movares diende het innovatieve concept ‘UpCycling’ in. Dit idee bestond uit twee elementen: de fiets wordt hoofdzaak (en de auto wordt bijzaak) en tankstations worden getransformeerd tot een sociale hub mét ruimte voor de mobiele fietsenmaker en een co-werkplek. Met deze inzending waren wij een van de drie winnaars, waardoor we het concept mochten uitwerken tot een pilot met fysiek experiment.
De fietser centraal
Het doel van onze inzending UpCycling is het zorgen voor een kentering in het denken: waarom heeft de auto overal voorrang en moet de fiets wachten? Kan dit niet andersom? Er is dan ook gekozen om in het experiment te focussen op het eerste deel van de inzending: ‘van fietssuggestiestrook naar autosuggestiestrook’. De fiets zou letterlijk centraal komen te staan op het Fietspad van de Toekomst, met als gewenst gevolg dat het doorgaand autoverkeer afneemt en/of verplaatst naar bijvoorbeeld de A12. De hoofdvraag van het experiment was: Is de tijd rijp om in een dorpskern op een doorgaande weg de fietsers centraal te zetten? En worden de neveneffecten voor het autoverkeer geaccepteerd?
Uitwerking van de pilot
De inzet van het experiment was om te kijken wat er gebeurt als de straat (tijdelijk, 350 meter) volledig wordt aangepast aan de fietser. Er is in overleg met de provincie een locatie geselecteerd en de situatieschets voor die locatie is verder uitgewerkt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een brede baan voor de fiets en een restruimte als ‘autosuggestiestrook’ en extra gedragsregels als voorrang verlenen aan fietsers/fietsers niet inhalen en een adviessnelheid van 15 km/uur voor gemotoriseerd verkeer.
De tijd is nog niet rijp
Vanuit de verantwoordelijkheid als wegbeheerder en het toetsen aan bestaande richtlijnen ontstonden er toch twijfels rond de verkeersveiligheid van het plan. Hoewel alle betrokken experts voorstander waren van het concept, heeft de provincie toch moeten concluderen dat zij bij uitvoering van dit experiment de veiligheid van de weggebruikers op de locatie niet kan waarborgen. De belangrijkste reden daarvoor is dat er te veel autoverkeer rijdt op de N225 en dat er geen goede alternatieve route is, waardoor de verhouding tussen de aantallen fietsers en auto’s onvoldoende in balans is. Kortom, voor deze kentering is de tijd nog niet rijp! En ook dat is een zeer waardevolle conclusie die wij na dit experiment kunnen trekken.
Inspireren en samen leren
Met deze en onze andere bevindingen faciliteren wij de dialoog over hoe de fiets een prominentere plek kan krijgen. Wij hopen dat dit anderen inspireert hierover te spreken en/of ook te experimenten. Want juist die dialoog kan zorgen voor de kentering in het denken die zal leiden tot de gewenste verschuiven in gebruik van auto naar fiets, ofwel via ‘mind shift’ naar ‘modal shift’.
Meer informatie vindt u in bijgevoegd onderzoeksrapport + bijlage en het artikel in Verkeerskunde dat wij samen met de provincie Utrecht hebben opgesteld.
