Logistiek is overal om ons heen. Van pakketbezorgers, bevoorrading van winkels en horeca tot bouwlogistiek. Met de toenemende ruimtedruk en de diverse gebiedsontwikkelingen wordt de noodzaak tot logistieke inbedding steeds urgenter. Toch vindt de inpassing van logistiek vaak pas achteraf of impliciet plaats met nadelige gevolgen. Hoe kan het beter? Movares collega’s Jessica van Rijn en Thymo Vlot schreven erover voor vakblad Stadswerk.

Logistiek is zichtbaar aanwezig en levert een belangrijke bijdrage aan het functioneren van onze economie en samenleving. En toch zien we dat logistiek lang niet altijd een plek heeft bij gebiedsontwikkelingen. Door de grote vraag naar mobiliteit en de uitdagingen op het gebied van bereikbaarheid en verkeersveiligheid wordt personenmobiliteit wel steeds vaker uitgebreid belicht in het gebiedsontwikkelingsproces, maar het is voor veel gemeenten een groot vraagstuk hoe het logistieke systeem functioneert en wat er qua logistieke bewegingen op een gebied af komt.

Logistiek borgen door strategische visie

Een belangrijke stap om logistiek beter te borgen is een strategische visie op logistiek. Ga in gesprek met logistieke adviseurs binnen en buiten de gemeente, andere beleidsterreinen en logistieke partijen en partners in de regio. Zorg voor een gezamenlijk beeld over de huidige en toekomstige situatie.

Logistiek en zero-emissiezones

In het Klimaatakkoord zijn maatregelen vastgelegd om de CO2-emissies die gerelateerd zijn aan stadslogistiek te reduceren. Een van de mogelijkheden om emissies te reduceren is de elektrificatie van voertuigen. Dit zal door de invoering van de zero-emissiezones vooral betrekking hebben op bestelwagens die primair een dienst leveren. Knelpunt is dat door elektrificatie voertuigen een-op-een worden vervangen en er nauwelijks wordt gefocust op het slimmer inrichten van goederenstromen, zoals bundeling. Dit creëert uitdagingen in de schaarse publieke ruimte als er niet wordt gekeken naar oplossingen voor (relatief) minder stedelijke logistiek. Ook de positionering van laadinfrastructuur vormt hierbij een aandachtspunt.

Sturing geven aan gebiedsontwikkelingen met omgevingsvisie

De Omgevingswet biedt instrumenten om sturing te geven aan gebiedsontwikkelingen, zoals de omgevingsvisie. Dit instrument speelt een cruciale rol in het omgevingsbeleid van gemeenten en provincies. Voor visievorming is het belangrijk stedelijke logistiek niet als een puur functioneel verkeerskundig vraagstuk te zien, maar als een verkeerskundig, economisch, ruimtelijk en sociaal vraagstuk. Logistiek en goederenvervoer zijn multidisciplinaire vraagstukken die verder reiken dan alleen verkeer of mobiliteit. Dit vraagt om betrokkenheid van andere disciplines zoals planologie, stedenbouw en economie. Door logistiek in de omgevingsvisie al te benoemen en te beschrijven wat voor rol logistiek nu en in de toekomst speelt in de stad en regio, wordt het in een later stadium makkelijker om logistiek ook in andere beleidsstukken te borgen.

Efficiënter ruimtegebruik

Op gebiedsniveau kan een slimme inpassing van logistiek leiden tot efficiënter ruimtegebruik. Zo kunnen logistieke onderdelen worden verschoven van publieke naar private ruimte, bijvoorbeeld door het realiseren van ondergrondse inpandige parkeergelegenheid en laadinfrastructuur voor logistiek.

Een volwaardige plaats voor logistiek

Logistiek zou naast personenmobiliteit een volwaardige plaats aan tafel moeten krijgen bij gemeenten. Door de sterke aantrekkingskracht en groei van steden en gebieden als centrum voor wonen, werken en ontspannen, is het van belang om te anticiperen op de toename van vervoersbewegingen, de competitie om ruimte en de negatieve impact op de leefbaarheid in steden en gebieden. Gebeurt dit niet, dan heeft dit onder andere effect op de bereikbaarheid, verkeersveiligheid en de druk op de openbare ruimte. Bovendien kunnen slimme oplossingen en innovaties de kwaliteit en waarde van een gebied verhogen. Dit is het moment om in te grijpen en de uitdagingen het hoofd te bieden.

Het hele artikel lees je hier: Logistiek en gebiedsontwikkeling