In een ideale samenleving is alles dichtbij. Mobiliteit is een noodzakelijk middel om afstanden te overbruggen en zo verschillende bestemmingen aan te doen. Zo lang we reizen als nutteloze tijd zien, streven we naar minder reistijd, waardoor we langer bij onze bestemmingen kunnen verblijven. Als we reistijd nuttig en/of aangenaam kunnen besteden, kan reizen een doel op zichzelf worden en is de tijd dat we er over doen minder van belang.
Aangenaam verblijven en overstappen
In bovenstaande filosofische benadering is tijd een vast gegeven welke we niet kunnen beïnvloeden; er zit immers ‘slechts’ 24 uur in een dag. Wat we wel kunnen beïnvloeden is de verhouding tussen nuttig of aangenaam en nutteloos of vervelend. In mobiliteit lijken we ons te concentreren op ‘sneller’, terwijl we ons ook zouden moeten concentreren op ‘aangenamer’. Dit dilemma is ook zichtbaar binnen de overstappunten, mobiliteitshubs, waar de focus zou moeten liggen op aangenaam.
Bundelen bij de hub
Als alle dagelijkse bestemmingen (voorzieningen) dichtbij zijn, dat wil zeggen op loop- of fietsafstand, hoeven we minder tijd aan reizen te besteden. Op dit principe is de 10 minuten stad geënt. Als bestemmingen zich toch verder weg bevinden, moeten we overstappen op een andere, snellere modaliteit, geschikt voor grotere afstanden. Dat vraagt om een (aangename) overstap op een sneller en comfortabeler vervoersmiddel, zoals een tram of trein, waarbij de langere reistijd ook nuttig besteed kan worden. Hubs maken zo’n overstap mogelijk. Een hub is eigenlijk dus een ´exit point´ om de stad uit en in te komen. Doordat we deze overstappunten bundelen in hubs, blijft de stad leefbaar en comfortabel.
Aangename overstap
Om een aangename overstap te kunnen maken, is niet alleen het overstappen van belang. Het is ook belangrijk om na te denken over de verblijfkwaliteit van de hub. Denk dan bijvoorbeeld aan de aanwezigheid van horeca, een pakketpunt, toiletvoorzieningen of een oplaadpunt voor je telefoon. Met relatief kleine ingrepen kan een gebied waar je voorheen liever snel aan voorbij ging omgevormd worden tot een levendige en sociaal veilige plek met faciliteiten voor ontmoeting, activiteiten en lokale informatie (denk aan gratis wifi). Het gebied wordt dan niet alleen gelabeld voor reizigers, maar trekt ook mensen uit de omgeving en krijgt daardoor betekenis voor de buurt. Door op deze manier functies te centreren rondom hubs ontstaat er een intensiever ruimtegebruik, wat ook weer ten goede komt aan de steeds schaarser wordende beschikbare ruimte. Denk daarbij ook aan de ruimte die wordt geclaimd door de verschillende modaliteiten.
Naast een benadering van ‘reizen vanuit tijd’ is dus ook een benadering van ‘reizen vanuit ruimte’ van belang. Zo wordt er bijgedragen aan een positieve reiservaring: je kunt prettig verblijven op de hub bij het maken van een overstap.
Lees meer over mobiliteitshubs: Mobiliteitshub is de toekomst – Ingenieursbureau Movares – adviseurs en ingenieurs
